3 नोव्हेंबर 1974 रोजी पुणे, महाराष्ट्र येथे जन्मलेल्या सोनाली कुलकर्णीने (Sonali Kulkarni) भारतीय चित्रपटसृष्टीवर अमिट छाप सोडली आहे. एक कुशल अभिनेत्री, निर्माती आणि लेखिका, तिने अनेक भाषांमध्ये तिची प्रतिभा प्रदर्शित केली आहे आणि प्रेक्षकांवर आणि समीक्षकांवर कायमची छाप सोडली आहे. हा लेख तिच्या सुरुवातीच्या आयुष्यापासून तिच्या विपुल अभिनय कारकिर्दीपर्यंतचा तिच्या आकर्षक प्रवासाचा आणि सिनेमाच्या जगातल्या तिच्या योगदानाचा तपशील देतो.
Sonali Kulkarni-प्रारंभिक जीवन आणि शिक्षण
सोनाली कुलकर्णीचा (Sonali Kulkarni) जन्म भारतातील पुणे येथील एका मध्यमवर्गीय महाराष्ट्रीयन कुटुंबात झाला. तिचे वडील, एक अभियंता आणि तिचे दोन मोठे भाऊ, संदीप आणि संदेश यांनी तिच्या संगोपनाचा पाया पुरविला. तिने तिचे शिक्षण अभिनव विद्यालयात घेतले आणि नंतर फर्ग्युसन महाविद्यालयात राज्यशास्त्रात पदवी घेतली. तिच्या शैक्षणिक प्रवासातही तिने मराठी साहित्यात उत्कृष्ट कामगिरी केली, तिला शिष्यवृत्ती मिळाली.
पण सोनालीला (Sonali Kulkarni) तिच्या समवयस्कांपेक्षा वेगळे ठेवणारी गोष्ट म्हणजे तिची कलेतील खोल रुची. तिला भरतनाट्यमची आवड होती आणि तिने अकरा वर्षे व्यापक प्रशिक्षण घेतले. शिवाय, शास्त्रीय संगीताच्या चार वर्षांच्या पाठपुराव्यामुळे तिची कलात्मक कौशल्ये वाढली. याच काळात सोनालीचे अभिनयावरील प्रेम फुलले, ज्यामुळे ती सत्यदेव दुबे यांच्या अभिनय कार्यशाळेत सहभागी झाली. थिएटरच्या जगाचा शोध घेण्याच्या तिच्या निश्चयाने अखेरीस तिला आणि तिचा भाऊ संदेश यांनी सामन्वय नावाचा थिएटर ग्रुप तयार करण्यास प्रवृत्त केले.
मराठी आणि दक्षिण चित्रपटसृष्टीत पदार्पण (1992-1999)
सोनाली कुलकर्णीचा (Sonali Kulkarni) चित्रपटसृष्टीतील प्रवास 1992 मध्ये गिरीश कर्नाड यांच्या कन्नड चित्रपट “चेलुवी” मधील शीर्षकाच्या भूमिकेतून सुरू झाला. कर्नाड या प्रसिद्ध नाटककार आणि चित्रपट निर्मात्याने तिच्या महाविद्यालयीन दिवसात सोनालीमध्ये काहीतरी खास पाहिलं आणि तिला मुख्य भूमिकेची ऑफर दिली. त्याच्या चित्रपटात. “चेलुवी” एका गरीब युवतीभोवती एक छुपी जादुई क्षमता, मोहक क्षणांनी भरलेली कथा आहे. हा चित्रपट हिंदीत डब करून तिचा आवाका आणखी वाढवला.
1994 मध्ये जब्बार पटेल दिग्दर्शित “मुक्ता” या चित्रपटाद्वारे तिचा मराठी चित्रपटसृष्टीत प्रवेश झाला. एका उच्चवर्णीय मुलगी आणि खालच्या जातीतील मुलगा यांच्यातील प्रेमकथा चित्रित करून, या चित्रपटाने जातिविभाजनाच्या गुंतागुंतीचा सामना केला. 1993 ते 1998 दरम्यान निर्मित सर्वात लक्षणीय मराठी चित्रपटांपैकी एक म्हणून याने ओळख मिळवली.
1995 मध्ये सोनालीने (Sonali Kulkarni) “मे माधम” या रोमँटिक चित्रपटाद्वारे तमिळ चित्रपटसृष्टीत पाऊल ठेवले. यानंतर NFDC निर्मित मराठी चित्रपट “दोघी” (1995) मध्ये तिची प्रभावी भूमिका होती. “दोघी” मधील तिच्या उल्लेखनीय अभिनयामुळे तिला महाराष्ट्र राज्य चित्रपट पुरस्कार आणि सर्वोत्कृष्ट अभिनेत्रीचा फिल्मफेअर मराठी पुरस्कार मिळाला.
1996 मध्ये सोनालीच्या (Sonali Kulkarni) कारकिर्दीत एक महत्त्वाचा क्षण आला कारण तिने अमोल पालेकर यांच्या लैंगिकतेवरील त्रयी “डायरा” मध्ये भूमिका केली होती. या चित्रपटात एक ट्रान्सव्हेस्टाईट नर्तक आणि एक पुरुष म्हणून वेषभूषा सुरू करणारी सामूहिक बलात्कार झालेली स्त्री यांच्यातील अनोखे प्रेमसंबंध शोधले गेले. या चित्रपटाला वादाचा सामना करावा लागला आणि त्याच्या अपारंपरिक विषयामुळे भारतीय चित्रपटगृहांमध्ये प्रदर्शित झाला नाही, तरीही आंतरराष्ट्रीय स्तरावर या चित्रपटाला समीक्षकांची प्रशंसा मिळाली. “डायरा” मधील सोनालीचा अभिनय एक खुलासा होता, आणि तिला सर्वोत्कृष्ट अभिनेत्याचा पुरस्कार – ग्रँड प्रिक्स डू ज्युरी फेस्टिव्हल डी व्हॅलेन्सिएन्सने सन्मानित करण्यात आले.
या काळात, तिने इटालियन चित्रपट निर्माते लॅम्बर्टो लॅम्बर्टिनी दिग्दर्शित “वृंदावन फिल्म स्टुडिओ” सोबत इंग्रजी भाषेतील सिनेमातही प्रवेश केला. याव्यतिरिक्त, तिने मराठी राजकीय नाटक “घरबहेर” मध्ये आपला ठसा उमटवला, ज्याने प्रशंसा मिळविली.
सोनाली कुलकर्णीची (Sonali Kulkarni) प्रतिभा रुपेरी पडद्यापलीकडेही विस्तारली आहे. 1995 मध्ये प्रसारित झालेल्या “गुलाबारी” नावाच्या हिंदी चित्रपटासाठी तिने दूरदर्शनसोबत सहयोग केला. तिने 1996 मध्ये “बदलते रिश्ते” आणि “काटा रुते कुणाला” सारख्या कार्यक्रमांसह दूरदर्शनमध्येही पाऊल टाकले, त्यानंतर तिला सर्वोत्कृष्ट टेलिव्हिजन परफॉर्मन्ससाठी RAPA पुरस्कार मिळाले.
स्टार बेस्टसेलर्स टीव्ही मालिका, विशेषत: “क्या यही प्यार है” या भागामध्ये तिच्या दिसण्याने अभिनेत्री म्हणून तिची अष्टपैलुत्व दाखवली आणि मनोरंजन उद्योगात तिच्या वाढत्या ओळखीमध्ये योगदान दिले.
अष्टपैलुत्व आणि यशाचा प्रवास
सोनाली कुलकर्णीने (Sonali Kulkarni) सिनेसृष्टीत आपला ठसा उमटवत राहिल्याने, तिची अष्टपैलुत्व आणि तिच्या कलेबद्दलचे समर्पण तिच्या नंतरच्या भूमिकांमध्ये दिसून आले. तिने ७० हून अधिक चित्रपटांमध्ये काम केले, ज्यात व्यावसायिक आणि प्रायोगिक अशा दोन्ही प्रकल्पांचा समावेश आहे. तिचा अभिनय पराक्रम आंतरराष्ट्रीय प्रकल्पांपर्यंत विस्तारला, जिथे तिने जागतिक प्रेक्षकांसमोर तिची प्रतिभा प्रदर्शित केली.
तिच्या (Sonali Kulkarni) कारकिर्दीतील एक मैलाचा दगड 2000 मध्ये “मिशन काश्मीर” रिलीज झाला, जिथे तिने सन्माननीय अभिनेत्यांसह स्क्रीन सामायिक केली. मराठी भाषेतील “चैत्र” (2002) या लघुपटातील एका शक्तिशाली स्त्रीच्या भूमिकेने तिला राष्ट्रीय चित्रपट पुरस्कार मिळवून दिला आणि आणखी प्रशंसा मिळवली.
“देऊळ” (2011), “पुणे 52” (2013), “द गुड रोड” (2013), “गुलाबजाम” (2018), आणि “Ani…” यांसारख्या उल्लेखनीय उल्लेखांसह कुलकर्णीच्या यशस्वी चित्रपटांची यादी वाढतच गेली. डॉ. काशिनाथ घाणेकर” (2018). या प्रकल्पांनी केवळ एक बहुमुखी अभिनेत्री म्हणून तिची प्रतिष्ठा मजबूत केली नाही तर समीक्षकांची प्रशंसा आणि पुरस्कारही मिळवले.
“डॉ. प्रकाश बाबा आमटे-द रिअल हिरो” (2014), “कच्चा लिंबू” (2017), आणि “पेन्शन” (2021) मधील तिच्या उत्कृष्ट अभिनयासाठी मराठी चित्रपटसृष्टीतील तिचे योगदान तीन फिल्मफेअर मराठी पुरस्कारांनी ओळखले गेले.
तिच्या अभिनय कारकिर्दीव्यतिरिक्त सोनाली कुलकर्णीने (Sonali Kulkarni) ‘सो कुल’ या मराठी दैनिक लोकसत्ताच्या पुरवणीसाठी साप्ताहिक स्तंभ लिहून आपली साहित्यिक प्रतिभा दाखवली. 2010 मध्ये, तिने “सो कुल…” नावाचे एक लेखाचे पुस्तक प्रकाशित केले जे तिच्या विविध कलागुणांचे प्रदर्शन करते. तिने सो कुल प्रॉडक्शनचीही स्थापना केली, ज्याने मराठी आणि इग्लिश नाटक “व्हाईललिली आणि नाईट रायडर” ची निर्मिती केली, विविध प्रकारांमध्ये कलात्मक अभिव्यक्तीला प्रोत्साहन देण्यासाठी तिची बांधिलकी दर्शवते.
वैयक्तिक जीवन आणि उपलब्धी
तिच्या व्यावसायिक कर्तृत्वाव्यतिरिक्त, 2010 मध्ये सोनाली कुलकर्णीने सोनी एंटरटेनमेंट टेलिव्हिजनचे सध्याचे प्रमुख नचिकेत पंतवैद्य यांच्याशी लग्न झाल्यामुळे चिन्हांकित झाले आणि या जोडप्याला 2011 मध्ये कावेरी नावाची मुलगी झाली. याव्यतिरिक्त, ती तिची वहिनी, प्रसिद्ध चित्रपट आणि थिएटर अभिनेत्री अमृता सुभाष यांच्याशी घनिष्ठ कौटुंबिक बंध सामायिक करते.
व्यावसायिक यश आणि गंभीर प्रशंसा
सहस्राब्दीच्या वळणामुळे सोनाली कुलकर्णीच्या (Sonali Kulkarni) कारकिर्दीला नवीन उंची गाठता आली. विधू विनोद चोप्राच्या “मिशन काश्मीर” (2000) मध्ये संजय दत्तची पत्नी आणि हृतिक रोशनची पालक आई म्हणून तिची भूमिका महत्त्वपूर्ण मैलाचा दगड होती. तिच्या कामगिरीचे समीक्षकांनी कौतुक केले आणि विविध पुरस्कार समारंभांमध्ये तिला नामांकन मिळाले. त्याच वर्षी, तिने जब्बार पटेल दिग्दर्शित “डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर” या इंग्रजी-हिंदी द्विभाषिक चित्रपटात रमाबाई आंबेडकरांची भूमिका साकारली, ज्याचा दुसरा सहयोग होता.
2001 साली तिने “प्यार तूने क्या किया” आणि “दिल चाहता है” या दोन यशस्वी हिंदी चित्रपटांमध्ये पाहिले. या चित्रपटांनी तिच्या व्यावसायिक यशातच भर घातली नाही तर एक अभिनेत्री म्हणून तिची अष्टपैलुत्वही दाखवली.
सिल्व्हर स्क्रीनच्या पलीकडे
सोनाली कुलकर्णीचे (Sonali Kulkarni) योगदान अभिनयापलीकडेही आहे. “सखाराम बाईंडर” सारख्या नाटकांमध्ये उल्लेखनीय भूमिकांसह ती रंगभूमीशी संबंधित आहे. 2014 मध्ये, तिने “व्हाईट लिली आणि नाईट रायडर” सारख्या नाटकांची निर्मिती करणारी तिची निर्मिती कंपनी, सोकुल स्थापन केली.
तिच्या लेखन कौशल्याकडे दुर्लक्ष करता येणार नाही. 2005 ते 2007 या काळात तिने विवा या मराठी दैनिक लोकसत्ताच्या पुरवणीसाठी लिहिले. “सो कुल…” या पुस्तकात संकलित केलेल्या तिच्या लेखांना सर्वत्र दाद मिळाली. त्यांच्या लेखनातील साधेपणाचे कौतुक खुद्द नाना पाटेकर यांनी केले.
पुढील यश आणि विस्तार
“डॉ. प्रकाश बाबा आमटे-द रिअल हिरो,” “अगं बाई अरेच्‍या 2,” आणि “शुगर सॉल्ट आणि प्रेम” यांसारख्या चित्रपटांतून सोनाली कुलकर्णीची कारकीर्द बहरत गेली. “डॉ. प्रकाश बाबा आमटे-द रिअल हिरो” मधील मंदाकिनी आमटे यांच्या भूमिकेमुळे तिला सर्वोत्कृष्ट अभिनेत्रीचा फिल्मफेअर पुरस्कार मिळाला. हा चित्रपट 2014 च्या मराठी हिट चित्रपटांपैकी एक ठरला.
2017 मध्ये, ती गोविंद निहलानी यांच्या मराठी चित्रपट “ती आणि इटार” आणि “कच्चा लिंबू” मध्ये दिसली, ज्याने तिच्या अभिनयासाठी समीक्षकांची प्रशंसा केली. “कच्चा लिंबू” मधील भूमिकेसाठी तिला सर्वोत्कृष्ट अभिनेत्रीचा फिल्मफेअर मराठी पुरस्कार मिळाला.
“गुलाबजाम” (2018) मधील सिद्धार्थ चांदेकरसोबतची तिची केमिस्ट्री सर्वत्र प्रशंसा झाली आणि चित्रपटाला सकारात्मक प्रतिसाद मिळाला. सोनालीच्या राधा आगरकरच्या भूमिकेने व्यक्तिरेखा अधिक खोलवर टाकली आणि चित्रपटाच्या यशात महत्त्वपूर्ण योगदान दिले.
“पेन्शन” (2021) मध्ये, तिने विधवा आणि आईची भूमिका साकारली, एक नाट्यमय कौटुंबिक कथा. या भूमिकेमुळे तिला फिल्मफेअर मराठी पुरस्कारांमध्ये सर्वोत्कृष्ट अभिनेत्रीचा पुरस्कार मिळाला.
2021 मध्ये, तिने “मुंबई डायरीज 26/11” आणि “द व्हिसलब्लोअर” द्वारे वेब सीरिजच्या जगात पदार्पण केले.
Table of Contents
निष्कर्ष
सोनाली कुलकर्णीचा (Sonali Kulkarni) चित्रपटसृष्टीतील प्रवास हा तिच्या प्रतिभा, अष्टपैलुत्व आणि समर्पणाचा पुरावा आहे. पुण्यातील तिच्या सुरुवातीच्या वर्षापासून ते विविध भाषा आणि शैलींमध्ये प्रसिद्ध अभिनेत्री बनण्यापर्यंत, तिची कथा महत्त्वाकांक्षी अभिनेत्यांसाठी प्रेरणादायी आहे. वैविध्यपूर्ण भूमिकांमध्ये उत्कृष्ट कामगिरी करण्याची तिची क्षमता, तिची अपारंपरिक पात्रांचा शोध आणि तिच्या कलेबद्दलचे तिचे समर्पण यामुळे ती भारतीय चित्रपटसृष्टीच्या जगात एक खरी आयकॉन बनली आहे. ती एक अभिनेत्री म्हणून विकसित होत राहिल्याने आणि नवीन क्षितिजे शोधत असताना, या अष्टपैलू कलाकाराकडून अधिक उल्लेखनीय कामगिरीची अपेक्षा करता येईल. सोनाली कुलकर्णीचा हा प्रवास प्रतिभा, कठोर परिश्रम आणि एखाद्याच्या कलेशी असलेल्या अतूट बांधिलकीचा पुरावा आहे. तिची अष्टपैलुत्व, समर्पण आणि अपारंपरिक भूमिका घेण्याची तयारी यामुळे तिला सिनेमा रसिकांच्या हृदयात एक विशेष स्थान मिळाले आहे. सोनाली कुलकर्णीची कथा ही रुपेरी पडद्यावरील जादूचा पुरावा आहे, जिथे स्वप्ने जीवनात येतात आणि प्रतिभा उजळून निघते.
लेखन..टीम,मराठीमंडे.कॉम
सोनाली कुलकर्णी यांच्या बद्दल व या लेखा बद्दल आपले अभिप्राय खाली दिलेल्या Comment-Box मध्ये नोंदवायला मात्र विसरू नका,तुमच्या एका Comment मुळे आमच्या लेखकास एक शक्ती व उत्त्साह मिळते.
“तुम्ही आमच्या कामाला पाठिंबा द्याल का? कृपया आज Marathimonday.com ला आर्थिक भेट देण्याचा विचार करा”
