मोहन गोखले (Mohan Gokhale) ७ नोव्हेंबर १९५३ – २९ एप्रिल १९९९ हे भारतीय चित्रपट, दूरचित्रवाणी आणि नाट्यक्षेत्रातील एक उल्लेखनीय व्यक्तिमत्त्व होते. मनोरंजनाच्या जगात त्यांच्या योगदानाने अमिट छाप सोडली आणि त्यांचा वारसा कलाकार आणि रसिकांना सारखाच प्रेरणा देत आहे. या लेखात, आपण या बहुआयामी प्रतिभेच्या जीवनाचा आणि कारकिर्दीचा, त्याच्या सुरुवातीच्या दिवसांपासून ते पडद्यावर आणि रंगमंचावरील त्याच्या अविस्मरणीय भूमिकांपर्यंतचा सखोल अभ्यास करू.
Mohan Gokhale – सुरुवातीची आवड ‘थिएटर’
मोहन गोखले (Mohan Gokhale) यांची कौटुंबिक पार्श्वभूमी पत्रकारितेमध्ये रुजलेली होती, त्यांचे वडील प्रभावी “स्वराज्य” चे संपादक आणि “सकाळ” चे सहाय्यक संपादक होते. प्रसारमाध्यमांच्या या प्रदर्शनामुळे कदाचित कथाकथन आणि नाटकाची त्याची स्वतःची आवड वाढली असेल.
लहानपणापासूनच मोहन गोखले (Mohan Gokhale) यांना रंगभूमीची अतूट आवड होती. कलाविश्वातील त्यांचा प्रवास त्यांच्या महाविद्यालयीन काळात सुरू झाला, जेव्हा त्यांनी नाट्यनिर्मितीत भाग घ्यायला सुरुवात केली. त्यांच्या असामान्य प्रतिभा आणि समर्पणामुळे राज्य स्तरावर अनेक पुरस्कार मिळाले. नुसती कामगिरी करून तो समाधानी नव्हता; रंगभूमीच्या जगात योगदान देण्याची त्यांची इच्छा होती. हे साध्य करण्यासाठी त्यांनी पुण्यात थिएटर अकादमीची स्थापना केली, जी मराठी रंगभूमीला आकार देण्यास महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावेल.
मराठी रंगभूमीवरील त्यांच्या महत्त्वपूर्ण योगदानांपैकी एक म्हणजे नाना पाटेकर यांचे दिग्गज विजय तेंडुलकर यांनी लिहिलेले “भाऊ मुरारराव” हे पहिले मराठी नाटक दिग्दर्शित करणे. हे सहकार्य म्हणजे काही खास गोष्टीची सुरुवात होती, ज्याने त्यांच्या दोन्ही कारकिर्दीत यशाचा टप्पा निश्चित केला.
थिएटर मध्ये एक विपुल करियर
मोहन गोखले (Mohan Gokhale) यांचा रंगभूमीवरील प्रवास बहरत गेला कारण त्यांनी विविध भूमिका केल्या, प्रत्येक भूमिका त्यांच्या अपवादात्मक प्रतिभा आणि समर्पणाने वैशिष्ट्यीकृत केली. रवींद्र मंकणी दिग्दर्शित “फरारी” द्वारे त्यांनी आपला ठसा उमटवला आणि विजया मेहता दिग्दर्शित “महापूर” द्वारे त्यांची प्रतिष्ठा आणखी मजबूत केली, ज्यामुळे त्यांना राज्यस्तरीय पुरस्कार मिळाला. नाट्यविश्वाला त्याच्या प्रतिभेचा धाक होता आणि त्याने आपल्या संपूर्ण कारकिर्दीत संस्मरणीय कामगिरी बजावली. ‘कस्तुरीमृग’ हे त्यांचे पहिले नाटक हे मराठी रंगभूमीच्या विश्वातील त्यांच्या गौरवशाली प्रवासाची सुरुवात होती.
टेलिव्हिजनच्या जगात प्रवेश
एक अभिनेते म्हणून मोहन गोखले यांच्या अष्टपैलुत्वामुळे त्यांना रंगमंचावरून दूरदर्शनपर्यंत अखंडपणे संक्रमण होऊ दिले. त्याने मराठी टीव्ही मालिका “श्वेतांबरा” मध्ये पदार्पण केले आणि लवकरच ते घराघरात प्रसिद्ध झाले. तथापि, “मिस्टर योगी” (1989) या प्रचंड लोकप्रिय कॉमेडी टीव्ही मालिकेतील त्यांची भूमिका होती ज्यामुळे त्यांना प्रसिद्धी मिळाली. शोमध्ये त्यांनी योगेश पटेल या युनायटेड स्टेट्समधील अनिवासी भारतीयाची व्यक्तिरेखा साकारली आहे जो वधू शोधण्यासाठी भारतात येतो. शोची अनोखी संकल्पना आणि गोखले यांच्या करिष्माई कामगिरीचा प्रेक्षकांवर कायमचा प्रभाव राहिला. हे लक्षात घेण्यासारखे आहे की ही मालिका नंतर “तुमची राशी काय आहे?” या हिंदी चित्रपटात रूपांतरित झाली. 2009 मध्ये आशुतोष गोवारीकर दिग्दर्शित.
एक वैविध्यपूर्ण फिल्मोग्राफी
मोहन गोखले (Mohan Gokhale) यांची प्रतिभा रुपेरी पडद्यावर पसरली, जिथे त्यांनी मराठी आणि हिंदी चित्रपटसृष्टीत महत्त्वपूर्ण योगदान दिले. त्यांनी रीमा लागू, स्मिता पाटील आणि नसीरुद्दीन शाह यांसारख्या प्रसिद्ध अभिनेत्यांसोबत अभिनय केला. त्यांच्या काही उल्लेखनीय चित्रपटांमध्ये “हेच माझे माहेर,” “मिर्च मसाला,” आणि “बन्या बापू” यांचा समावेश आहे.
“मिर्च मसाला” मध्ये त्याने स्मिता पाटील आणि नसीरुद्दीन शाह यांच्यासोबत एक उल्लेखनीय कामगिरी केली आणि प्रेक्षकांवर महत्त्वपूर्ण प्रभाव टाकला. 2000 मध्ये जब्बार पटेल यांनी “डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर” मधील गांधींच्‍या चित्रणात एक अभिनेते म्हणून त्यांच्या अष्टपैलुत्वाचे दर्शन घडवले.
फिल्मोग्राफी
- गुजराती
- भवानी भावई (1980)
- हुन हुंशी हुनशीलाल (१९९२)
- मराठी
- माफिचा साक्षीदार (1986) सुनीलच्या भूमिकेत
- बन्या बापू (1977)
- आज मुक्त मी (1986)
- ठकस महाठक (1984)
- हेच माझे माहेर (1984)
- जगावेगळी प्रेम कहानी (१९८४)
- संसार पाखरांचा (1983)
- हिंदी
- स्पर्श (1980)
- आदत से मजबूर (1981)
- मोहन जोशी हाजीर हो! (१९८४)
- होळी (1984)
- मिर्च मसाला (1985)
- हिरो हिरालाल (1988)
- आरण्यक (1994)
- अजीब इतेफाक (१९८९)
- मोक्ष (२००१ चित्रपट)
- इंग्रजी
- मिसिसिपी मसाला (1991) Pontiac म्हणून
- डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर (2000) एम. के. गांधी म्हणून
- दूरदर्शन
- यात्रा (1986)
- आहत (1996-1998)
- भारत एक खोज (1988)
- श्रीमान योगी (१९८९)
- लेखू (1986)
- CID (1998-1999)
- अल्पविराम
- युगांतर
- माती के रंग
- श्वेतांबरा
- शक्तीमान, अदृश्य माणूस म्हणून
- मराठी नाटके
- कस्तुरीमृग
- सावित्री
- महापूर
- मिकी आणि मेमसाब
- घाशीराम कोतवाल
- सूर्याची पिल्ले
- दिनर्याचे हात हजर
- त्वरा करा हरी
- गिधाडे
- नरू आणि जान्हवी
- डॉक्टर तुम्हिसुध्दा
- हासा फुलानो हासा
- मी कुमार
- बाळ
- शॉर्टकट
- सीरियल देखो मगर प्यारसे
- यात्रा
- लेखू
- दोपहर का थेरव
- भंवर
- जुनून
- जमीर
- उजळे की ओर
- शक्तीमान
- दुनिया रंग रंगिली
- मात
- कैद
- लिफ्ट
- ती अजून
- बदाम राणी चौकट गुलाम
मोहन गोखले यांचे मनोरंजन विश्वातील योगदान अजरामर आहे. रंगभूमीवरील त्यांचे समर्पण, पडद्यावरचा त्यांचा करिष्मा आणि पात्रांना जिवंत करण्याची त्यांची क्षमता यामुळे त्यांना प्रिय बनले.
एक वैयक्तिक स्पर्श
मोहन गोखले (Mohan Gokhale) यांचे वैयक्तिक आयुष्य त्यांच्या व्यावसायिक प्रवासात गुंफले गेले. त्यांचा विवाह शुभांगी गोखले यांच्याशी झाला होता, ज्यांनी त्यांच्यासोबत “मिस्टर योगी” मध्ये अभिनय केला होता. लग्नानंतर शुभांगीने टेलिव्हिजन आणि थिएटरमधून ब्रेक घेतला, पण त्यांची मुलगी सखी गोखले हिने अभिनय क्षेत्रात करिअर करून कौटुंबिक परंपरा सुरू ठेवली.
अकाली निधन
दुःखाची गोष्ट म्हणजे, 29 एप्रिल 1999 रोजी मोहन गोखले (Mohan Gokhale) यांचे झोपेत हृदयविकाराच्या झटक्याने निधन झाले तेव्हा जगाने ही उल्लेखनीय प्रतिभा गमावली. त्यांच्या निधनाच्या वेळी, ते कमल हासनच्या “हे राम” मध्ये काम करत होते आणि “अल्पविराम”, “जंजीरें,” आणि “आशीर्वाद” सारख्या टीव्ही शोमध्ये सक्रियपणे सहभागी होते. त्याचा शेवटचा चित्रपट, “मोक्ष” 2001 मध्ये प्रदर्शित झाला, जो त्याच्या चाहत्यांनी कायम राखलेला वारसा सोडला.
Table of Contents
निष्कर्ष
मोहन गोखले (Mohan Gokhale) यांचे भारतीय चित्रपट, दूरचित्रवाणी आणि रंगभूमीवरील योगदान हे त्यांच्या अपवादात्मक प्रतिभेचे आणि कलांच्या जगासाठी अतुट समर्पण यांचा पुरावा आहे. रंगभूमीपासून दूरचित्रवाणी आणि रुपेरी पडद्यापर्यंतचा त्यांचा प्रवास नवोदित कलाकारांना प्रेरणा देत आहे. त्यांची अविस्मरणीय कामगिरी आणि कलेशी असलेली बांधिलकी त्यांना खऱ्या अर्थाने आयकॉन बनवते आणि मनोरंजनाच्या जगात त्यांच्या महत्त्वपूर्ण योगदानासाठी ते कायमचे स्मरणात राहतील. मोहन गोखले यांचा वारसा जिवंत आहे, कलेची खरी आवड असलेल्या व्यक्ती काय साध्य करू शकतात याचे एक ज्वलंत उदाहरण आहे.
लेखन..टीम,मराठीमंडे.कॉम
मोहन गोखले यांच्या बद्दल व या लेखा बद्दल आपले अभिप्राय खाली दिलेल्या Comment-Box मध्ये नोंदवायला मात्र विसरू नका,तुमच्या एका Comment मुळे आमच्या लेखकास एक शक्ती व उत्त्साह मिळते.
“तुम्ही आमच्या कामाला पाठिंबा द्याल का? कृपया आज Marathimonday.com ला आर्थिक भेट देण्याचा विचार करा”
